Phát huy vai trò và nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã, phường trong giai đoạn hiện nay

Trong bối cảnh đổi mới và phát triển đất nước, cấp xã được xem là cấp hành chính gần dân nhất, là nơi thực thi trực tiếp các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước. Công chức cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc triển khai các nhiệm vụ chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội ở địa phương, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự tại cơ sở. 

 

Vai trò của công chức cấp xã trong giai đoạn hiện nay

Công chức cấp xã là những người trực tiếp tiếp xúc với người dân, giải quyết các thủ tục hành chính và nhu cầu cơ bản của người dân; đóng vai trò cầu nối quan trọng giữa chính quyền và người dân, truyền tải chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước đến với người dân, đồng thời phản ánh nguyện vọng, ý kiến của người dân lên cấp trên. Thông qua hoạt động hàng ngày, công chức cấp xã góp phần xây dựng niềm tin của người dân đối với chính quyền và hệ thống chính trị; là lực lượng chủ yếu trực tiếp tổ chức thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước tại địa phương; chịu trách nhiệm triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Hiệu quả thực thi chính sách tại cấp xã có ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân và sự phát triển của địa phương.

Trong tiến trình cải cách hành chính, công chức cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc đơn giản hóa thủ tục hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng chính quyền điện tử cấp xã; là những người trực tiếp tham gia vào quá trình đổi mới phương thức làm việc, nâng cao chất lượng phục vụ người dân và doanh nghiệp, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả. Công chức cấp xã, đặc biệt là các công chức chuyên môn như địa chính, tài chính - kế toán, tư pháp - hộ tịch, văn hóa - xã hội, có vai trò quan trọng trong việc tham mưu, đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương; trực tiếp tham gia vào quá trình quy hoạch, xây dựng và phát triển các mô hình kinh tế, các hoạt động văn hóa - xã hội tại cơ sở.

Công chức cấp xã có trách nhiệm phối hợp với các lực lượng chức năng trong công tác đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội tại địa phương; tham gia vào quá trình hòa giải các mâu thuẫn, tranh chấp trong cộng đồng, giải quyết các vấn đề xã hội phát sinh, góp phần xây dựng cộng đồng đoàn kết, ổn định.

Trong những năm qua, đội ngũ công chức cấp xã đã có những bước phát triển đáng kể cả về số lượng và chất lượng. Trình độ học vấn, chuyên môn nghiệp vụ của công chức cấp xã ngày càng được nâng cao, đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ. Nhiều công chức cấp xã có tinh thần trách nhiệm cao, tận tụy với công việc, gắn bó với người dân và địa phương. Vận dụng đúng đắn các đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước vào thực tiễn tại cơ sở để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân. Đội ngũ công chức cấp xã đã và đang vượt khó, nỗ lực trong công tác và học tập, luôn ý thức trau dồi phẩm chất đạo đức, nâng cao trình độ, năng lực.

Bên cạnh những kết quả đạt được, đội ngũ công chức cấp xã vẫn còn những hạn chế, tồn tại như: Cơ cấu chưa hợp lý, chất lượng chưa đồng đều giữa các vùng miền, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; tình trạng vừa thừa, vừa thiếu cán bộ xảy ra ở nhiều nơi; một bộ phận công chức cấp xã còn hạn chế về chuyên môn, năng lực thực tiễn, kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống; Công tác đào tạo, bồi dưỡng cho công chức cấp xã còn nhiều bất cập, nội dung đào tạo chưa sát với thực tiễn công việc; Chế độ chính sách đãi ngộ đối với công chức cấp xã còn thấp, chưa tương xứng với yêu cầu công việc và trách nhiệm; Tình trạng quá tải công việc, áp lực công việc lớn, nhất là trong bối cảnh cải cách hành chính và ứng dụng công nghệ thông tin.

Một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã trong giai đoạn hiện nay

Nhằm tiếp tục phát huy những kết quả đạt được, thu hút, đào tạo nguồn công chức cấp xã có bản lĩnh, chuyên nghiệp và năng lực sáng tạo phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong thời kỳ đổi mới, cần tập trung thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng: Nội dung, chương trình đào tạo, bồi dưỡng cần được xây dựng theo hướng thiết thực, gắn với thực tiễn công việc của công chức cấp xã. Cần tập trung vào các kỹ năng cần thiết như: kỹ năng quản lý hành chính, kỹ năng soạn thảo văn bản, kỹ năng giao tiếp và xử lý tình huống, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin, kỹ năng tổ chức và triển khai các chủ trương, chính sách, trình độ ngoại ngữ. Đổi mới phương pháp đào tạo, bồi dưỡng theo hướng đa dạng hóa các phương pháp đào tạo, bồi dưỡng, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giữa đào tạo tập trung và đào tạo tại chỗ, đào tạo trực tuyến. Cần tăng cường các hoạt động thảo luận, chia sẻ kinh nghiệm, nghiên cứu tình huống, thực hành xử lý công việc thực tế. Xây dựng lộ trình phát triển cá nhân cho từng công chức dựa trên vị trí công tác, năng lực và nhu cầu phát triển. Thực hiện đánh giá định kỳ để điều chỉnh chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với sự tiến bộ của công chức.

Hai là, tăng cường luân chuyển, điều động công chức về cơ sở: Xây dựng cơ chế luân chuyển, điều động công chức một cách hợp lý, có kế hoạch, bảo đảm công khai, minh bạch, công bằng. Việc luân chuyển, điều động cần gắn với nhu cầu công việc, năng lực và sở trường của công chức, tránh tình trạng luân chuyển hình thức, gây xáo trộn trong công việc. Cần có chính sách ưu tiên điều động những cán bộ có năng lực, kinh nghiệm về công tác tại cơ sở, đặc biệt là ở những địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Điều này vừa giúp tăng cường năng lực cho đội ngũ công chức cấp xã, vừa tạo điều kiện cho cán bộ rèn luyện, trưởng thành trong thực tiễn công tác.

Ba là, hoàn thiện chế độ, chính sách đãi ngộ: Cải thiện chế độ tiền lương và phụ cấp cho công chức cấp xã, đảm bảo mức thu nhập phù hợp với tính chất công việc và trách nhiệm. Đặc biệt, cần có chính sách phụ cấp phù hợp đối với công chức làm việc ở những địa bàn khó khăn, vùng sâu, vùng xa. Bảo đảm các quyền lợi về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và các chế độ phúc lợi xã hội khác cho công chức cấp xã. Cần có chính sách hỗ trợ về nhà ở, phương tiện đi lại, đặc biệt là đối với công chức làm việc ở những địa bàn khó khăn. Cần có chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho công chức cấp xã được học tập, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Đặc biệt, cần có chính sách đãi ngộ, ưu tiên đối với những công chức có thành tích xuất sắc trong học tập và công tác.

Bốn là, xây dựng cơ chế đánh giá, khen thưởng công bằng, khách quan dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ và sự hài lòng của người dân. Điều này sẽ tạo động lực cho công chức cấp xã phát huy năng lực, sở trường, tận tụy với công việc, gắn bó với địa phương.

Công chức cấp xã đóng vai trò quan trọng trong việc thực thi chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước tại cơ sở, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và đảm bảo an ninh trật tự tại địa phương. Việc nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức cấp xã thông qua đào tạo bồi dưỡng, luân chuyển điều động và hoàn thiện chế độ chính sách đãi ngộ là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay. Để thực hiện hiệu quả các giải pháp trên, cần có sự quan tâm, đầu tư của Đảng và Nhà nước, sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành, đặc biệt là vai trò của chính quyền cấp xã, cấp tỉnh trong việc quản lý, đào tạo và sử dụng công chức cấp xã. Đồng thời, bản thân mỗi công chức cấp xã cũng cần có ý thức tự học, tự rèn luyện để nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Với những giải pháp đồng bộ và sự nỗ lực của các cấp, các ngành, tin rằng đội ngũ công chức cấp xã sẽ ngày càng phát triển cả về số lượng và chất lượng, đáp ứng tốt yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới, góp phần xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, hiệu quả, phục vụ tốt nhất cho tổ chức, cá nhân và mọi người dân.