Các thủ đoạn lừa đảo chiếm đoạt tài sản sử dụng công nghệ cao

Sự phát triển mạnh mẽ của cuộc cách mạng 4.0, khoa học công nghệ và chuyển đổi số mang lại nhiều tiện ích nhưng đồng thời cũng là cơ hội để tội phạm công nghệ cao lợi dụng, thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Một số đối tượng tội phạm sử dụng công nghệ cao, mạng xã hội, hoạt động tinh vi, xảo quyệt để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, đây là một số thủ đoạn để mọi người nhận biết, phòng ngừa

1. Đối tượng gọi điện, tự xưng là cán bộ của các cơ quan nhà nước (cảnh sát khu vực, viện kiểm sát, Tòa án…) yêu cầu kê khai, bổ sung thông tin căn cước công dân, tài khoản định danh điện tử… hướng dẫn cài đặt các ứng dụng, truy cập website giả mạo (tải thông qua các đường link do đối tượng gửi, các ứng dụng, website này chứa mã độc có khả năng thu thập thông tin), sau đó thu thập thông tin tài khoản ngân hàng của người bị hại và chuyển toàn bộ số tiền trong tài khoản đến các tài khoản khác để chiếm đoạt.

2. Đánh cắp quyền truy cập các tài khoản mạng xã hội, sử dụng mạo danh chủ tài khoản nhắn tin đề nghị chuyển hộ tiền, vay tiền hoặc mua thẻ cào điện thoại gửi cho chúng.

3. Thông qua mạng xã hội Facebook (tin nhắn Messenger), đối tượng giới thiệu là người nước ngoài kết bạn, làm quen với nạn nhân, nhằm tán tỉnh, yêu đương, rồi đề nghị chuyển quà như trang sức, mỹ phẩm và ngoại tệ số lượng lớn qua đường hàng không về Việt Nam để làm quà tặng; tiếp theo đối tượng khác giả danh nhân viên sân bay, nhân viên giao hàng… yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng cho chúng với lý do làm thủ tục nhận hàng, nhằm thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

4. Giả danh nhân viên ngân hàng gọi điện thông báo có chương trình tri ân khách hàng, đề nghị nạn nhân cung cấp số điện thoại đăng ký dịch vụ internet banking và mã xác thực OTP (là mã do ngân hàng cung cấp để thực hiện giao dịch chuyển nhận tiền) để nhận quà tặng là một khoản tiền có giá trị lớn từ ngân hàng. Sau khi nạn nhân cung cấp các thông tin này, chúng chiếm quyền sử dụng dịch vụ internet banking và chuyển toàn bộ số tiền có trong tài khoản ngân hàng của nạn nhân sang tài khoản chúng đã chuẩn bị trước để chiếm đoạt.

5. Giả danh là nhân viên của đơn vị phát hành thẻ tín dụng, gọi điện thoại tư vấn các chủ thẻ tín dụng rút tiền mặt qua phần mềm; sau khi nạn nhân đồng ý, các đối tượng yêu cầu chụp hình 2 mặt thẻ tín dụng và cung cấp mã OTP; sau đó chúng thực hiện quẹt thẻ thông qua các gian hàng trên 1 website để chuyển đổi tiền từ thẻ của nạn nhân sang tài khoản ví điện tử của các đối tượng để chiếm đoạt.

6. Giả danh là giáo viên, nhân viên y tế hoặc các cơ quan chức năng khác gọi điện cho phụ huynh học sinh, thông báo con em của họ bị tai nạn, đang đi cấp cứu, yêu cầu phụ huynh phải chuyển tiền gấp vào tài khoản để làm thủ tục nhập viện, đóng viện phí, đóng chi phí khác. Bằng cách đánh vào tâm lý quan tâm lo lắng cho con em, tội phạm đã yêu cầu phụ huynh phải chuyển tiền, sau đó chiếm đoạt.

7. Gửi thông báo cho người dân may mắn đã trúng thưởng chương trình quay thưởng của một công ty, tổ chức nào đó và yêu cầu người dân liên kết thẻ ngân hàng, đăng nhập vào đường link, nhập số tài khoản, mã OTP để nhận tiền; yêu cầu nạn nhân gửi tiền vào các tài khoản ngân hàng do chúng chuẩn bị trước hoặc mua các thẻ cào điện thoại để chuyển cho chúng làm thủ tục nhận thưởng, nhằm lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

8. Mạo danh nhân viên nhà mạng gọi điện, nhắn tin cho chủ thuê bao đe dọa khóa sim điện thoại do chủ thuê bao chưa “chuẩn hóa thông tin hoặc lấy lý do hỗ trợ khách hàng nâng cấp SIM từ 3G lên 4G, yêu cầu khách hàng làm theo cú pháp, truy cập đường link do chúng cung cấp”. Yêu cầu chủ thuê bao phải cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng… Mục đích chiếm quyền sử dụng số điện thoại để phá bảo mật, nhận mã OTP từ nhà cung cấp dịch vụ hay ngân hàng để có thể bẻ khóa, xâm nhập chiếm đoạt tiền trong tài khoản.

9. Sử dụng các thiết bị công nghệ cao, giả lập trạm BTS (trạm thu phát sóng di động) nhắn tin giả mạo thương hiệu của các Ngân hàng uy tín (tin nhắn Brand name – tên hiển thị trên tin nhắn là tên các ngân hàng) với nội dung thông báo thẻ ghi nợ, thẻ tín dụng, tài khoản ngân hàng đã bị khóa, đề nghị truy cập theo đường link để xác thực. Đường link các đối tượng cung cấp trong tin nhắn là địa chỉ website giả mạo gần giống địa chỉ website thật của ngân hàng khiến người dân lầm tưởng là website của ngân hàng, sau đó nhập toàn bộ các thông tin tài khoản ngân hàng của bản thân (tên đăng nhập, mật khẩu, mã OTP…) vào website. Qua đó, các đối tượng có được thông tin, chiếm đoạt tài khoản ngân hàng, chuyển tiền trong tài khoản của bị hại đến tài khoản khác để chiếm đoạt.

10. Sử dụng phần mềm Voice over IP thực hiện các cuộc gọi đến có số điện thoại hiển thị trên màn hình điện thoại người nhận các số giống với số Trực ban Công an,… Sau đó tự xưng cán bộ Công an đe dọa, tống tiền nhân dân. Số điện thoại lừa đảo sẽ xuất hiện thêm các đầu số: 1080, +084028 hoặc +028,… phía trước các đầu số máy giả mạo hiển thị khi gọi đến.

11. Đối tượng tham gia vào các nhóm phụ huynh có con em đang học tại các trường điểm trên địa bàn thành phố. Sau đó, đối tượng sẽ lập các group dạy thêm, học thêm, đăng thông tin của những thầy cô nổi tiếng, có uy tín trong trường; đưa ra các khoá học, chương trình dạy học, khoá luyện thi vào các trường nổi tiếng, trường điểm; đánh vào tâm lý muốn con theo học của phụ huynh, để phụ huynh đăng ký, sau khi đăng ký chúng yêu cầu phụ huynh chuyển một số tiền nhất định để đóng tiền cọc khoá học, đóng tiền học phí, từ đó chiếm đoạt.

12. Gọi điện thoại cho phụ huynh học sinh thông báo học sinh đã mua hàng còn nợ tiền và yêu cầu phụ huynh phải chuyển tiền qua tài khoản ngân hàng để trả tiền cho đối tượng.

Mỗi người dân cần phải nâng cao tinh thần cảnh giác, tự bảo vệ bản thân trước tội phạm mạng bằng cách đặt mật khẩu, khóa mật khẩu, cơ sở dữ liệu, thông tin cá nhân, thông tin tài khoản và hệ thống thiết bị công nghệ cao của mình. Tuyệt đối không cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu, mã OTP… cho bất kỳ ai, kể cả người tự xưng là nhân viên ngân hàng, cơ quan chức năng qua điện thoại và mạng Internet. Không truy cập, đăng nhập, tải các web, đường link được gửi từ người lạ, không rõ nguồn gốc. 

P.H