Thuốc lá điện tử có an toàn?

Mỗi năm, Việt Nam có khoảng 40 nghìn người tử vong vì các bệnh liên quan đến thuốc lá. Theo số liệu thống kê về sử dụng thuốc lá ở người trưởng thành, hiện có 45,3% người hút thuốc lá, nghĩa là cứ 2 người có 1 người hút thuốc. Bên cạnh đó, có khoảng 53,3% người không hút thuốc lá bị phơi nhiễm khói thuốc lá trong gia đình, 36,8% người không hút thuốc lá làm việc trong những tòa nhà bị phơi nhiễm khói thuốc lá.

Trong những năm gần đây, giới trẻ có xu hướng hút thuốc lá điện tử và hút thuốc lá nung nóng ngày một gia tăng. Vì cho rằng, hút hai loại này chỉ để nhả khói cho vui và dùng để cai nghiện hút thuốc lá điếu truyền thống. Nhưng suy nghĩ như vậy là chưa hoàn toàn đúng, bởi những tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng ảnh hưởng đến sức khỏe không thua kém gì thuốc lá điếu truyền thống. Hiển nhiên, mức độ nguy hại đến sức khỏe và để lại những hậu quả khó lường cho cả người hút và người xung quanh.

Thuốc lá điện tử (tên tiếng Anh là Electronic cigarettes) là thiết bị chạy bằng pin dùng để làm nóng dung dịch lỏng (thường chứa nicotine), biến dung dịch này thành hơi để người hút có thể hít vào phổi. Thuốc lá điện tử có rất nhiều tên gọi khác nhau như vape, thuốc lá vaporizer hay hệ thống phân phối nicotine điện tử (Electronic Nicotine Delivery Systems). Một số thuốc lá điện tử nhìn bề ngoài có hình dáng giống với thuốc lá điếu truyền thống hay xì gà. Những loại khác trông giống như bút hoặc ổ đĩa flash hoặc có những thiết kế hoàn toàn khác lạ. Thuốc lá điện tử có thể dùng một lần hoặc bơm dung dịch bổ sung để tiếp tục sử dụng. Hầu hết các thiết bị này đều sử dụng buồng chứa tinh dầu (cartridge), nếu dùng một lần được gọi là kén nhỏ chứa nicotine hoặc nếu có thể bơm lại để chứa tinh dầu (e-juice hay e-liquid). Tinh dầu này là chất lỏng thường chứa nicotine, hương liệu, propylene glycol và glycerin thực vật. Độ mạnh của thuốc lá điện tử được xác định bởi hàm lượng nicotine có trong tinh dầu và được biểu thị bằng miligam trên mililit hoặc theo phần trăm.

Gần đây, Trung tâm Dự phòng và Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ (U.S. CDC) đã báo cáo hơn 1.000 trường hợp chấn thương phổi liên quan đến vape, chủ yếu liên quan đến các sản phẩm thuốc lá điện tử có chứa tetrahydrocannabinol (THC). Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã kêu gọi người dân ngừng sử dụng các sản phẩm vape có chứa THC hoặc bất kỳ sản phẩm thuốc lá điện tử nào được bán từ các cửa hàng rong, từ bạn bè hoặc các nguồn bất hợp pháp khác. FDA cũng cảnh báo người dân không nên thêm THC, các loại dầu khác hoặc bất kỳ chất nào khác vào trong dung dịch tinh dầu của thuốc lá điện tử. Nếu bạn có sử dụng thuốc lá điện tử, hãy theo dõi các triệu chứng như ho, khó thở, đau ngực và nếu có nghi ngờ các vấn đề sức khỏe liên quan đến thuốc lá điện tử, hãy đến cơ sở y tế để bác sĩ kiểm tra. Thuốc lá điện tử có chứa nicotine không được coi là an toàn cho thanh thiếu niên, thanh niên hoặc phụ nữ mang thai. Nicotine ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ ở trẻ em và thanh niên chưa đến 20 tuổi, gây độc cho thai nhi đang phát triển. Trẻ em và người lớn mặc dù không hút nhưng cũng sẽ bị nhiễm độc khi nuốt, thở hoặc hấp thụ chất lỏng từ thuốc lá điện tử qua da hoặc mắt.

Tác hại trầm trọng của thuốc lá điện tử

Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, vì thế trẻ có thể vật vã khó chịu khi sử dụng.

Nicotine còn gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, ảnh hưởng đến trí tuệ do não bộ của trẻ chưa hoàn thiện. Thậm chí, có thể gây ra nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ, suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.

Thuốc lá điện tử với các ống dung dịch đốt không có định lượng về nồng độ nicotine và tạp chất, dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng nicotine và gây ra ngộ độc cấp tính.

Thuốc lá điện tử không chỉ gây ảnh hưởng đến người lớn, thanh thiếu niên mà còn ảnh hưởng đến cả trẻ nhỏ. Bạn nên nhận biết sớm những tác hại của thuốc lá điện tử với sức khỏe để tránh xa khói thuốc có thể gây chết người này. Nếu bạn là người thường xuyên hút thuốc lá điện tử hoặc tiếp xúc thường xuyên với khói thuốc lá thì nên đi khám sức khỏe tổng quát thường xuyên để sớm phát hiện ra những nguy cơ mắc bệnh, từ đó có biện pháp can thiệp sớm./.

Quang Đại (tổng hợp)